Γράφει η Ευγενία Χατζηστρατή.
Όταν μιλάμε για Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, η πρώτη μας σκέψη αφορά, ως επί των πλείστων, τους ειδικούς κανόνες κυκλοφορίας των αυτοκινήτων και γενικά των τροχήλατων οχημάτων. Ωστόσο, το κωδικοποιημένο αυτό νομοθέτημα, περιλαμβάνει και ειδικούς κανόνες που προβλέπουν την αρμόζουσα κυκλοφοριακή συμπεριφορά και για τους πεζους, καθώς και την ανάλογη ποινή για την παράβαση τους.
Ποιοι είναι λοιπόν, οι κανόνες κυκλοφορίας για τους πεζούς;
Σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν.2696/1999, οι πεζοί υποχρεούνται να χρησιμοποιούν τα πεζοδρόμια ή τα ειδικά γι` αυτούς ερείσματα. Κατ` εξαίρεση, μπορούν να χρησιμοποιούν το οδόστρωμα, αφού λάβουν τις αναγκαίες προφυλάξεις, οι εξής τρεις κατηγορίες πεζών:
α) Πεζοί που ωθούν, σύρουν ή μεταφέρουν ογκώδη αντικείμενα, οι οποίοι αν βάδιζαν στο πεζοδρόμιο ή το έρεισμα, θα προκαλούσαν σοβαρή δυσχέρεια στην κίνηση των άλλων πεζών.
β) ομάδες πεζών, όταν οδηγούνται από ειδικό για το σκοπό αυτόν επιφορτισμένο πρόσωπο ή σχηματίζουν πομπή.
γ) Άτομα με μειωμένη κινητικότητα, τα οποία κινούνται σε αναπηρικά καθίσματα.
Σε περίπτωση που είναι αδύνατη η χρησιμοποίηση των πεζοδρομίων ή των ερεισμάτων, που προορίζονται για τους πεζούς, ή δεν υπάρχουν πεζοδρόμια ή ερείσματα, ο νόμος προβλέπει πως οι πεζοί μπορούν να βαδίζουν στο οδόστρωμα, κατά τρόπον ώστε να μην παρεμποδίζουν την κυκλοφορία. Αν το οδόστρωμα διαθέτει λωρίδα για ποδήλατα ή μοτοποδήλατα, μπορούν να βαδίζουν σ` αυτήν, αν το επιτρέπει η πυκνότητα της κυκλοφορίας και δεν παρεμποδίζουν την κίνηση των μοτοποδηλάτων ή ποδηλάτων. Σε κάθε περίπτωση, οι πεζοί δεν επιτρέπεται να υπερπηδούν εμπόδια π.χ. δοκούς, αλυσίδες, νησίδες, στηθαία, κιγκλιδώματα, που έχουν τοποθετηθεί από τις αρμόδιες αρχές για ειδικούς λόγους καθώς η ύπαρξη τέτοιων εμποδίων σημαίνει απαγόρευση εισόδου του πεζού στην αποκλεισμένη επιφάνεια της οδού.
Οι πεζοί που χρησιμοποιούν το οδόστρωμα υποχρεούνται να βαδίζουν αντίθετα με την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο άκρο του οδοστρώματος, εκτός αν κατ` αυτόν τον τρόπο κινδυνεύουν ή δεν το επιτρέπουν ειδικές περιστάσεις.
Κατ` εξαίρεση, πρόσωπα που ωθούν ή σύρουν χειράμαξες, ωθούν ποδήλατο, μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, άτομα με μειωμένη κινητικότητα, που κινούνται σε αναπηρικά καθίσματα ως και ομάδες πεζών, όταν σχηματίζουν πομπή ή οδηγούνται από ειδικά επιφορτισμένο πρόσωπο, υποχρεούνται να βαδίζουν πλησίον του δεξιού άκρου του οδοστρώματος. Οι πεζοί που βαδίζουν στο οδόστρωμα, αν δεν σχηματίζουν πομπή, υποχρεούνται να βαδίζουν σε απλό στοίχο, όταν το απαιτεί η ασφάλεια της κυκλοφορίας, εξαιτίας των συνθηκών ορατότητας, της πυκνότητας ή άλλων λόγων. Ομάδες πεζών που κινούνται στις οδούς υποχρεούνται να αφήνουν ελεύθερη στα δεξιά της οδού επαρκή επιφάνεια του οδοστρώματος, ώστε να μπορεί να διέρχεται ένα όχημα.
Ο νόμος ορίζει ειδικούς για την διάσχιση του οδοστρώματος κατά τη κυκλοφορία των πεζών. Συγκεκριμένα, οι πεζοί προκειμένου να διασχίσουν το οδόστρωμα, υποχρεούνται:
α) Να χρησιμοποιούν τις διαβάσεις πεζών.
β) Να συμμορφώνονται στα σήματα των φωτεινών σηματοδότων πεζών.
γ) Αν στη διάβαση δεν υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες πεζών, αλλά η κυκλοφορία ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες οχημάτων ή από τροχονόμους και δίνεται σήμα για να προχωρήσουν τα οχήματα, οι πεζοί υποχρεούνται να μην κατέρχονται στο οδόστρωμα.
δ) Σε διαβάσεις που η κυκλοφορία τόσο των πεζών όσο και των οχημάτων δεν ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες, να μην κατεβαίνουν στο οδόστρωμα πριν λάβουν υπόψη τους την απόσταση και την ταχύτητα των οχημάτων τα οποία πλησιάζουν.
ε) Αν δεν υπάρχουν στο οδόστρωμα διαβάσεις πεζών, να μην κατεβαίνουν σ` αυτό, αν δεν βεβαιωθούν ότι δεν θα παρεμποδίσουν την κυκλοφορία των οχημάτων, στη συνέχεια δε να διασχίζουν το οδόστρωμα κάθετα προς τον άξονά του. Απαγορεύεται η διαγώνια διάσχιση του οδοστρώματος από τους πεζούς.
στ) Σε ισόπεδους οδικούς κόμβους, στους οποίους η κυκλοφορία ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες οχημάτων ή τροχονόμους, να διασχίζουν το οδόστρωμα βαδίζοντας παράλληλα με τα κινούμενα οχήματα.
ζ) Να διασχίζουν το οδόστρωμα κάθετα χωρίς να βραδυπορούν ή να σταματούν σε αυτό αδικαιολόγητα.
Πως τιμωρείται η παράβαση των διατάξεων του άρθρου 38 του ΚΟΚ;
Ο πεζός που κατά την κυκλοφορία του παραβαίνει με την συμπεριφορά του, τους ως άνω ειδικούς κανόνες κυκλοφορίας τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο σαράντα (40,00) ευρώ.
